Hidrolik Silindir Nedir?
Hidrolik enerjiyi mekanik enerjiye dönüştüren ve doğrusal hareket elde etmek amacıyla kullanılan devre elemanıdır. Pompa tarafından üretilen hidrolik enerji, silindir yardımıyla doğrusal ya da açısal harekete dönüştürülür. Silindirler kullanım amacına bağlı olarak çeşitli yapılarda, çapta ve kursta (stroke) yapılabilir. Genel olarak yüksek kuvvet gerektiren sistemlerde kullanılan ve 0.5 m/s altında hıza sahip olan makine elemanlarıdır.
Yapılarına Göre Silindir Tipleri
Yapılarına göre silindir tipleri tek etkili, çift etkili ve teleskobik olarak en çok rastlanılan 3 ana grupta değerlendirilebilir.
Tek Etkili Silindirler: Hidrolik akışkanın silindire tek noktadan giriş yaptığı silindir tipidir. Mil bir yöne doğru akışkan tarafından hareket ettirilirken, geri dönüş mekanik yay ya da ağırlık yardımıyla gerçekleşir. Bu tip silindirlerde tek etkili sızdırmazlık elemanları seçilmelidir.
Örnek: Yük asansörleri, büyük preslerde baskı silindirleri
Tek etkili boğazdan sızdırmazlık (daldırma tip)
Tek etkili pistondan sızdırmazlık
Teleskobik Silindirler: Yüksek kursların elde edilmesi amacıyla kullanılır. İç içe geçen farklı çaptaki çok sayıda silindirden oluşur. Silindirler dışarı çıktıkça sırayla mil kademeleri açılır; kapanırken ise, mil kademeleri birbirlerinin içine girer. Böylece standarda göre az yer kaplayan bir hidrolik silindire göre çok fazla kurs elde etmek mümkün olabilmektedir. Genelde tek etkili telesekobik silindirler mobil sistemlerde kullanılmaktadır.
Örnek: Vinç silindirleri, damper silindirleri
Tek etkili teleskobik silindir
Çift etkili silindir teleskobik silindir
Çift Etkili Silindirler: Akışkanın piston başına her iki yönden etki ettiği silindir türüdür. Silindirin iki yöndeki hareketi akışkan tarafından sağlanır. Bu tür silindirler hem ileri giderken hem de geri gelirken iş yapabilir. Genel olarak en yaygın kullanılan tipteki silindirlerdir. Piston sızdırmazlık elemanları çift etkili tasarımlardan seçilmelidir.
Örnek: İş makinesi silindirleri, tarım silindirleri
Çift etkili silindir
ÇALIŞMA ŞARTLARI |
Hafif Hizmet |
Orta Hizmet |
Ağır Hizmet |
Basınç Aralığı | < 100 bar | < 250 bar | > 250 bar |
Basınç Şokları | Basınç şokları oluşmayan veya düşük değerler görülen sistemlerde kullanılan silindirlerdir. |
Şok basınçlarının sistem basıncının iki katından daha fazla olmadığı sistemlerde kullanılan silindirlerdir. |
Şok basınçlarının sistem basıncının birkaç katına çıkabildiği sistemlerde ve uzun süreli basınç altında (kilitlemeli) kullanılan silindirlerdir. |
Sıcaklık | -20/+70 ˚C | -30/+100 ˚C | -40/+110 ˚C |
Kirlilik | Temiz ortamda veya kirlilik miktarı düşük ortamlarda çalışan silindirlerdir. |
Orta miktarda kirlilik olan baş aşağı veya yatay olarak çalışan silindirlerdir. |
Yüksek kirlilik oranına sahip ortamlarda kullanılan silindirlerdir. |
Eksenel Yük | • Kısa stroklu silindirler • Eksenel yük olmayan veya haff yükte çalışan silindirler |
• Dikey olarak çalışan silindirler • Orta derecede eksenel yükler ile çalışan silindirler |
• Uzun stroklu silindirler • Ağır eksenel yükler ile çalışan silindirler • Açılı çalışan ve uzun stroğa sahip silindirler |